Compliance in de zorg

Onlangs is de Vereniging voor Compliance in de Zorg gelanceerd. “Het maatschappelijke belang van compliance in de zorg is de reden voor de oprichting.” Aldus voorzitter Sarah Beeston. “Doel is het houden aan de regels te bevorderen en te verbeteren.” “De afgelopen maanden was er geen ontkomen aan. Zodra je de krant opensloeg of de tv aanzette, ging het over de zorg. Van vermeende fraude, onveilige situaties tot privacygevoelige data die op straat zouden liggen. Het is opvallend hoe snel een negatief beeld zich meester lijkt te maken van alles wat met de zorg te maken heeft.” Ook al is dat beeld niet terecht.

Compliance in 4 stappen

“Het gaat om alles waaraan een zorginstelling moet voldoen. Niet alleen kwaliteitseisen en veiligheidsnormen maar bijvoorbeeld ook mededingingsregels. Iedere zorginstelling heeft een functionaris nodig, een compliance officer, wiens verantwoordelijkheid het is te zorgen dat in de organisatie aan alle toepasselijke regels wordt voldaan.” Maar hoe pak je dat aan?

1. Regels

De eerste stap is in kaart brengen welke regels van toepassing zijn. “Zorgaanbieders worden geconfronteerd met specifieke wet- en regelgeving en met (veld)normen gericht op kwaliteit en veiligheid. Zij hebben ook te maken met zorgspecifieke governance regels en niet zorg-specifieke wet en regelgeving zoals privacy en de Mededingingswet. Van de compliance officer kan niet verwacht worden dat hij of zij alle relevante artikelen van alle wetten uit het hoofd kent. Wat voor de praktijk wel belangrijk is, is dat je de inhoud van de toepasselijke verplichtingen duidelijk voor ogen heeft. Ook de consequenties als die verplichtingen niet nagekomen worden moeten helder zijn.”

2. Maatregelen

Met deze kennis kun je overgaan tot de tweede stap. “Het voorstellen van maatregelen om te zorgen dat aan de verplichtingen wordt voldaan en de risico’s dat dit niet gebeurt, worden geminimaliseerd. De toepasselijke regels en de maatregelen om daaraan te voldoen zet je uiteen in een ‘compliance programma’.” Daarbij geldt als vuistregel dat hoe meer het programma is gericht op de specifieke activiteiten van de organisatie en hoe praktischer het is, hoe beter.”

3. Uitvoering

De derde en belangrijkste stap is de uitvoering. “Om compliance te bereiken is het essentieel dat binnen de organisatie een cultuur van compliance ontstaat, liefst met de ondersteuning van het bestuur en de toezichthouders.” Dit behelst niet alleen het opstellen en up-to-date houden van een compliance programma. “Het vergt ook training op specifieke situaties en controle op naleving van de regels.”  

4. Naleving

In de zorg is het naleven van veiligheidsregels heel erg belangrijk. “Het gaat om mensenlevens. Ook de naleving van verplichtingen op het gebied van privacy zijn voor patiënten van groot belang. En ten slotte mag de toepassing van de mededingingsregels in de zorg niet onomstreden zijn, maar daarom kunnen ze nog niet worden genegeerd.”

Maatschappelijk belang

De vereniging zal de dialoog over compliance en toezicht tussen toezichthouders, zorgaanbieders en zorgverzekeraars bevorderen. Beeston: “We willen een platform te creëren waar kennis over de (toepassing van) wet- en regelgeving en best practices op het gebied van compliance laagdrempelig kunnen worden uitgewisseld. Dit om te zorgen dat alle partijen grip krijgen op wat er van hen verwacht wordt als het gaat om compliance.” Daartoe nemen diverse organisaties van zorgaanbieders en zorgverzekeraars deel aan de Raad van Advies zoals: ActiZ, GGZ Nederland, de Nederlandse Vereniging voor Ziekenhuizen, Revalidatie Nederland, Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland en Zorgverzekeraars Nederland. Kijk voor meer informatie over de vereniging op de website www.verenigingzorgcompliance.nl.

Bronnen: Zorgvisie.nl en vgn.nl