Wat doet een criminoloog?

Criminaliteit is een voortdurend relevant maatschappelijk thema, nu en in de toekomst. Niet gek dus dat criminologie een populaire studie blijft onder veel studenten. Het is een beroep met veel diepgang, dat sterk analytisch denkwerk vereist. Benieuwd wat een criminoloog precies doet en welke opleidingsmogelijkheden er zijn? NCOI licht het uit in deze blog.

Wat is een criminoloog?

Een criminoloog is iemand die criminaliteit in de maatschappij bestudeert. Hij of zij ontcijfert de gedachtegang van misdadigers om erachter te komen wat er achter crimineel gedrag schuilgaat. Een criminoloog is juridisch onderlegd en heeft kennis van sociale wetenschappen; een criminoloog kijkt dan ook naar crimineel gedrag vanuit sociologisch, biologisch en biosociaal aspect.

Wat doe je als criminoloog?

Een criminoloog houdt zich bezig met:

• Hoe criminelen denken, door onderzoek te doen naar verschillende factoren die mogelijk leiden tot crimineel gedrag;
• Het vroegtijdig signaleren en proberen te voorkomen van crimineel gedrag;
• Hoe je criminaliteit voorspelt in de toekomst, door nationale en internationale trends en ontwikkelingen bij te houden.

Veel criminologen die afstuderen gaan aan de slag bij de overheid (ministeries, ministeriële diensten, provincies of gemeenten), de politie, hulpverleningsinstanties, beleids- en adviesbureaus, onderzoeksinstellingen, banken of verzekeringsmaatschappijen.

Taken als criminoloog 

•  Onderzoek doen. Dit is het grootste gedeelte van je werk. Welke (leef)omstandigheden zetten iemand aan tot crimineel gedrag? Wat is iemands sociale achtergrond en persoonlijkheid? Je brengt criminaliteit in kaart door deze verschillende factoren te onderzoeken.
• Interviewen van verdachten. Als criminoloog zul je gesprekken voeren met verdachten en die documenteren. Je stelt strategische vragen en analyseert de antwoorden. Je speelt daarmee een belangrijke rol in het strafrechtelijk proces.
• Juridisch bewijs analyseren. Speelt er een strafrechtelijk onderzoek, dan zal je als criminoloog juridisch bewijs analyseren. Dat kan bijvoorbeeld gaan om een verhoor, ondervragingen of persoonlijke gesprekken.
• Plaats delict onderzoeken. In samenwerking met de recherche zal je als criminoloog ook onderzoek doen op een plaats delict, om zo meer inzicht te krijgen in het gedrag en motivatie van een verdachte.
• Het maken van een gedragsanalyse. Als criminoloog heb je veel kennis van gedragspsychologie. Er wordt van je verwacht dat je op basis van je onderzoek een gedragsanalyse en een volledig persoonlijkheidsprofiel kunt maken.
• Adviesrapporten opstellen. Tot slot zul je aan de hand van je totaalonderzoek een adviesrapport opstellen. Hierin staat in detail beschreven wat de mogelijke aanleiding is geweest tot het crimineel handelen van een individu.

Wat verdient een criminoloog?

Het startsalaris van een criminoloog ligt rond de € 2.500,- per maand en kan na een paar jaar werkervaring oplopen. Zo ligt het salaris van een criminoloog bij de rijksoverheid rond de € 4.200,- per maand. Afhankelijk van de specifieke branche kan dit oplopen tot een ruime € 5.000,- per maand.
Als criminoloog is er een kans dat je op onregelmatige tijden werkt; er kan sprake zijn van avonddiensten of weekenddiensten, als je bijvoorbeeld bij de politie of het gevangeniswezen werkt. In dat geval heb je aanspraak op toeslagen bovenop je loon.

Hoe word je criminoloog?

Om criminoloog te worden, moet je een HBO Bachelor of een HBO-certificaat Criminologie hebben. Binnen de criminologie bieden we bij NCOI vier HBO Modules en programma’s, waarbij geen specifieke vooropleidingseisen gelden:

• HBO Module Criminologie (3 maanden): handig als je voor je werk te maken hebt met criminologie en in korte tijd nieuwe, praktisch toepasbare kennis wilt ontwikkelen op het gebied van crimineel gedrag.
• HBO Module Criminaliteitspreventie (3 maanden): werk je als (beleids)medewerker criminaliteitspreventie of ambieer je zo’n functie? In deze module verdiep je je in onderwerpen als digitale criminaliteit en sociale uitsluiting om zo de veiligheid van de samenleving nog meer voorop te kunnen stellen.
• HBO Programma Criminologie en Cybersecurity (6 maanden): dit programma is voor iedereen die werkzaam is op het gebied van preventie en digitalisering en op de hoogte wil zijn en blijven van de nieuwste ontwikkelingen en toepassingen van cybersecurity.
• HBO Programma Criminologie en Sociologie (6 maanden): in dit programma leer je welke factoren gedrag beïnvloeden en of er sociologische en biologische verklaringen zijn voor crimineel handelen; interessant voor diegene die zich verder wil ontwikkelen richting criminologie en sociologie.

Wat kun je met de opleiding criminologie?

Met een diploma in criminologie kun je veel verschillende kanten op. Zo kun je je specialiseren in cybersecurity of de sociologische kant van criminologie. Daarnaast kun je bij veel sectoren en bedrijven terecht. Denk aan een functie als rechercheur, misdaadanalist, forensisch onderzoeker of politieagent.

Maar er is ook veel vraag naar criminologen op plekken waar je misschien niet direct veel actie verwacht. Denk aan banken, fraudeafdelingen van verzekeringsmaatschappijen en ministeries of een criminologisch onderzoekscentrum in functies van adviseur, beleidsmedewerker, forensisch accountant, toezichthouder effectenbeheer of als universitair docent.