Frequentieregelaars in de procesindustrie

Pompen en compressoren in de procesindustrie verbruiken erg veel energie; bijna 50% van het totale energieverbruik. Een mogelijkheid om dit verbruik te minderen is het plaatsen van frequentieregelaars. Maar in welke gevallen is dit rendabel en wanneer niet?

Een frequentieregelaar zorgt met een variabele spanning voor een variabel vermogen, in plaats van vol vermogen. Dat betekent dat de toevoer van vloeistoffen in een pomp of compressor naar behoefte door de motor wordt geregeld. In plaats van dat een klep in de leiding de zaak afremt, wordt de stroomtoevoer beperkt, wat direct minder energie kost. Je grijpt dus in aan het begin van het proces in plaats van verderop de volumestroom af te remmen met kleppen. Frequentieregelaars kunnen op die manier een flinke energiebesparing opleveren, van wel 30 tot 70%, waardoor ze al binnen 1 tot 2 jaar zijn terugverdiend.

Langere levensduur

In de procesindustrie gelden echter andere wetten. Hier wordt met vluchtige stoffen gewerkt en volgens de eisen van ATEX-zonering moeten er allerlei extra voorzieningen aan een frequentieregelaar gedaan worden. Dit brengt veel kosten met zich mee. Toch biedt een frequentieregelaar ook hier goede perspectieven. Want behalve energiebesparing heeft een frequentieregelaar in de procesindustrie nog andere voordelen. Zo kun je het hele productieproces beter regelen, waardoor je iets meer kunt produceren, zonder dat je daarvoor veel extra moet investeren. Nog een voordeel is dat je de stroompieken vermindert die optreden als een apparaat wordt opgestart. Dit verlengt de levensduur aanzienlijk en verlaagt tevens de onderhoudskosten.

Nadelen

Een nadeel is dat je er met alleen het kopen van een frequentieregelaar niet bent. Zo moeten de motoren explosieveilig blijven en om dat te garanderen, is certificering nodig. Een hele operatie dat al gauw € 5000 per pomp kost; bijna net zoveel als een nieuwe motor. Een andere kostenpost vormt de behuizing van de frequentieregelaar. Die moet veilig zijn afgeschermd en hij moet ook nog worden gekoeld. De kosten lopen nog verder op doordat veel apparaten in de procesindustrie dubbel zijn uitgevoerd: er staan 2 motoren, waardoor er ook 2 frequentieregelaars en bijbehorende veiligheidsmaatregelen nodig zijn. Ook een grote kostenpost vormt de bekabeling tussen frequentieregelaar en het apparaat dat hij aandrijft. De kabels moeten een speciale mantel hebben die de omgeving afschermt van elektromagnetische velden.

Conclusie

Bij bestaande apparaten in een ATEX-omgeving is plaatsing van een frequentieregelaar geen serieuze optie, gezien de lange terugverdientijd. Bij nieuwbouw of vervanging, en buiten de ATEX-zone, is de terugverdientijd een stuk korter en dan is een frequentieregelaar wel een serieuze optie. Zeker gezien de andere voordelen die een frequentieregelaar biedt, zoals het beter kunnen regelen van het productieproces.

Meer weten?

Wil jij je verdiepen in de werking van en het onderhoud aan pompen of compressoren? Wellicht is dan de opleiding Compressortechniek (basis) of de opleiding Pomptechniek (basis) iets voor jou.

Bron: Utilities