De noodzaak van grondonderzoek binnen civiele techniek

De gevolgen van geotechnische risico’s kunnen groot zijn. Denk aan overschrijdingen van budget en planning, schade aan belendingen en hogere onderhoudskosten aan de constructies. De vraag is vaak of dit een gevolg is van een afwijkende bodemgesteldheid, een ontwerpfout, een uitvoeringsfout of een combinatie van deze factoren. De afgelopen jaren bleek dat is vooral in de voorfase van projecten te weinig informatie bekend is over de ondergrond. In die fase worden echter wel belangrijke keuzes gemaakt over hoe het project ingevuld gaat worden.

Geen tijd voor onderzoek

Er is veelal weinig tijd tussen het in de markt zetten van een tender en het doen van een aanbieding om extra grondonderzoek uit te voeren. Daarbij is er niet altijd tijdig toestemming om grondonderzoek te kunnen uitvoeren. In gevallen waarin meetresultaten gedurende langere tijd moeten worden gevolgd om natuurlijke trends vast te stellen, bijvoorbeeld in het geval van waterspanningsmeters of peilbuizen, is daarvoor al snel een jaar voorafgaande aan de uitvoering van een project nodig.

Risicobeheersing

Een gefaseerde aanpak van grondonderzoek is onontbeerlijk, voor alle projecten. Gebrek aan tijd en budget hiervoor is dikwijls toe te wijzen aan falend projectmanagement en onbekendheid met de geotechnische risico’s. Dit zou zowel voor opdrachtgevers als opdrachtnemers onacceptabel moeten zijn, vanwege de grote risico’s en de risicoverdeling. Overigens kunnen risico’s niet alleen afnemen door nieuwe inzichten als gevolg van onderzoek, ze kunnen ook toenemen. Wel helpt onderzoek bij een effectieve beheersing van de geotechnische risico’s.

Gelijk kennisniveau

Het is voor alle partijen van groot belang om op een gelijk kennisniveau te werken in verband met het risicobeheer voor het totale project. Het niet beseffen van lacunes in kennis omtrent de ondergrond in de voorfase van een project kan in de realisatiefase tot discussies en claims leiden.

Belangrijkste factor

Er bestaat geen eenduidig recept voor het uitvoeren van grondonderzoek, vanwege de diversiteit in contractvormen en het feit dat elk project uniek is. Wel kan er een eenduidige aanpak gehanteerd worden voor het proces van het definiëren van een grondonderzoek. Belangrijkste factor is echter dat alle partijen binnen een bouwproject zich realiseren dat de risico’s in en uit de ondergrond grote gevolgen kunnen hebben voor het slagen van dat project en dat goede kennis van die ondergrond een basis vormt voor het beheersen van de geotechnische risico’s. Wilt u meer over deze materie lezen? Het CUR rapport 247 “Risicogestuurd grondonderzoek” wordt bij deze van harte aanbevolen!