Te weinig aandacht voor beroepsziekten

Jaarlijks sterven in Nederland 3000 mensen aan beroepsziekten. “Aan de factoren op het werk die deze sluipende ziekten veroorzaken, wordt nauwelijks aandacht besteed”, vertelt Wim van Alphen, “Dat moet anders.” Als gevolg van de chemische ramp in Bhopal (India, 1984) waarbij ruim 2200 doden vielen, is de veiligheid in de petrochemische industrie flink verbeterd. Eenzelfde aantal slachtoffers in Nederland, verspreid over een jaar, maakt blijkbaar geen indruk. Toch sterven er in ons land dagelijks gemiddeld ruim 8 mensen aan een beroepsziekte.

Lange termijneffecten

Een kritische blik op de cijfers laat zien dat de grote aandacht voor ongevallen  vergeleken met die voor beroepsziekten buiten proporties is. Er zijn in ons land circa 220.000 bedrijfsongevallen per jaar. Daarvan belanden 20.000 slachtoffers op de spoedeisende hulp, zijn er 5.000 ziekenhuisopnames en vallen er 80 doden. “Maar er sterven ieder jaar gemiddeld 3100 mensen aan beroepsziekten; dat is bijna 40 keer zo veel”, stelt van Alphen. “Overheid en werkgevers hebben te veel aandacht voor korte termijneffecten van arbeidsongevallen. Voorlichtings-, stimuleringsprogramma’s en subsidies van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid richten zich vooral op het reduceren van direct waarneembare arbeidsongevallen. Terwijl er weinig aandacht is voor ziekte- en sterftegevallen en lange termijneffecten als gevolg van blootstelling aan arbeidsbelastende factoren. Daar valt veel meer winst te behalen.”

Ondervermelding

Volgens Van Alphen is er sprake van een enorme ondermelding van beroepsziekten. Hij pleit dan ook voor een beter meld- en registratiesysteem van beroepsziekten en lange termijn gezondheidseffecten. “Er wordt met de gegevens vanuit het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB) te weinig gedaan. Het vraagt moed van werkgevers en overhead om hier verandering in te brengen en hier ook echt beleid voor te maken.”

Rapport NCvB

In het rapport ‘Beroepsziekten in Cijfers 2012’ opgesteld door NCvB in opdracht van het Ministerie SZW wordt over 2011 de beroepsziekte-incidentie geschat op 302 beroepsziekten per 100.000 werknemersjaren. Psychische aandoeningen (102) scoren het hoogst, gevolgd door aandoeningen aan het houdings- en bewegingsapparaat (92), gevolgd door gehooraandoeningen (59), huidaandoeningen (15) infectieziekten (15), luchtwegaandoeningen (5) en neurologische aandoeningen (4). Het doel van het rapport is een overzicht te geven van het vóórkomen van beroepsziekten en de verspreiding binnen sectoren en beroepen in Nederland in 2011 en van de trends die hierin optreden. Ook vermeldt het NCvB in het rapport nieuwe arbeidsrisico’s die zijn gesignaleerd.

Bronnen:

• Parool, januari 2013
• Arbo Magazine, november 2012
• Rapport ‘Beroepsziekten in Cijfers 2012’, NCvB, Coronel Instituut voor Arbeid en Gezondheid AMC