Stel nooit bewust onderhoud uit

De chemische industrie ligt al tientallen jaren onder de loep, omdat de kans op een ramp altijd aanwezig blijft. Hoe staat het eigenlijk met de veiligheid in de procesindustrie en hoe serieus neemt u het onderhoud van uw eigen installaties?

Goed en tijdig onderhoud plegen is essentieel om de bedrijfsveiligheid te kunnen waarborgen. Dit lijkt een voldongen feit. Daarom lijkt bewust onderhoudswerkzaamheden uitstellen een domme beslissing. Want niet alleen de veiligheid van mensen staat op het spel, maar het gehele voortbestaan van uw bedrijf. De risico’s die u neemt zijn enorm en bijna niet te overzien weten we nu, in deze sector zit een ramp in een klein hoekje. Toch werd er niet altijd zo ‘serieus’ over onderhoud gedacht.

De ontwikkeling van het onderhoud in de procesindustrie

In de jaren ‘70 was onderhoud vooral reactief: ‘het repareren van’. Hierdoor gebeurde er veel ongelukken. Er werden een onderhoudssysteem ontwikkeld en opleidingen voor mensen die onderhoud moesten verrichten. Na enkele rampen ontstond er Europese wetgeving met de Sevesorichtlijn I en II, wat in Nederland werd vertaald in de BRZO (Besluit Risico‘s Zware Ongevallen). De BRZO bepaalt dat bedrijven een VBS (Veiligheids BeheersSysteem) moeten hebben, die de basis vormen voor standaards voor veiligheid, gezondheid, milieu en procesbetrouwbaarheid. Vervolgens is in de jaren ‘80 het ISO-systeem gelanceerd, wat ertoe moet leiden dat bedrijven constant kijken naar wat beter kan. Kennisuitwisseling tussen bedrijven in het Rotterdams havengebied heeft onder andere geleid tot een standard Veiligheidsbeheerssysteem. Maar of al deze veranderingen hebben geleid tot meer veiligheid, dat is niet zo makkelijk te zeggen.

Nalatig onderhoud oorzaak van incidenten

Het verband tussen kwalitatief beter onderhoud en veiligheid is niet zo makkelijk te meten. Het aantal incidenten bij grote bedrijven in de EU lijkt de afgelopen jaren vrij constant. Toch is de productiecapaciteit in de chemische industrie wel aanzienlijk gegroeid. Relatief gezien is het aantal incidenten dus wel verminderd, maar als het mis gaat, dan gaat het vaak ook echt goed fout. En dan blijkt nalatigheid in het uitvoeren van onderhoud vaak de oorzaak te zijn.

Het ging toch goed?

Helaas zijn de gevolgen van achterstallig onderhoud vaak pas op langere termijn zichtbaar. Of onderhoud tijdig en degelijk wordt uitgevoerd, hangt vooral af van de besluitnemers, de managers en de financiële beheerders. Maar de verleiding is groot om op kostenposten en dus ook op onderhoud te bezuinigen. Komt u dit bekend voor? Het kan nog heel lang goed gaan, zonder dat er ongelukken plaatsvinden. Maar als het mis gaat, kunnen de gevolgen desastreus zijn.

Markt vraagt om veilig werken

Toch is er door de jaren heen veel veranderd in hoe mensen (en bedrijven) omgaan met veiligheid. Dit komt onder andere door de markt. Zo laten veel bedrijven tegenwoordig standaard in een offerteproces hun track-record zien. Is dat niet goed, dan kunnen ze de klus vaak wel vergeten. Ook klanten vinden veiligheid steeds belangrijker.

Onderhoud steeds beter

Branchevereniging voor professioneel industrieel onderhoud, Profion, geeft aan dat door de jaren heen het onderhoud in de procesindustrie steeds beter, steeds efficiënter en daardoor ook steeds effectiever is geworden. Het belang van preventief onderhoud wordt nu nadrukkelijk erkend. Dit is ook te merken in de samenwerking die is ontstaan tussen verschillende bedrijven in de sector. Zo praten veel onderhoudsmanagers van bedrijven met elkaar en bespreken ze eventuele incidenten. Dit is een manier om van elkaar fouten te leren en elkaar scherp te houden. Maar hoe scherp bedrijven ook zijn, helaas zullen ongelukken altijd blijven gebeuren. Menselijke fouten zijn simpelweg niet uit te sluiten. Doe alleen wel wat er van u verwacht wordt als (onderhouds)manager en stel onderhoud niet uit. Zo worden de risico’s zoveel mogelijk beperkt.  

Bron: Profion