Rijkswaterstaat legt een nieuw stuk kanaal aan van 9 kilometer. Deze aftakking van de huidige Zuid-Willemsvaart wordt om 's-Hertogenbosch heen gelegd en er komen 2 nieuwe sluizen. Het doel is het totale kanaal geschikt te maken voor grotere schepen (klasse IV).
De aftakking van de huidige Zuid-Willemsvaart begint bij bedrijventerrein De Brand in Den Bosch en loopt via Rosmalen en natuurgebied De Koornwaard richting de Maas. Na de omlegging is de Zuid-Willemsvaart tussen Den Dungen en de Maas 4,2 meter diep en 46,5 meter breed. Het kanaalpeil tussen de sluizen Berlicum en Empel is 2 meter boven NAP. Het kanaalpeil ten zuiden van sluis Berlicum is 4,7 meter boven NAP. De doorvaarthoogte wordt ongeveer 7 meter.
Om de files te verminderen heeft het bedrijfsleven in de regio Zuidoost-Brabant toegezegd om per dag circa 460 vrachtwagens van de weg te halen. Om dat mogelijk te maken, zijn er een aantal maatregelen aan onder andere de Zuid-Willemsvaart noodzakelijk om met 2 keer zo lange schepen te varen van ’s-Hertogenbosch naar Helmond en Eindhoven. Zo wordt het kanaal omgelegd, komt er een nieuwe aftakking en komen er 2 nieuwe sluisdeuren: bij Berlicum en bij Empel. De sluizen zijn noodzakelijk om het verschil in waterniveau te overbruggen tussen de bestaande Zuid-Willemsvaart en de Maas. Verder worden er 8 bruggen gebouwd, waaronder een gecombineerde spoor-, auto- en fietsbrug.
Na afronding van het project kunnen vervoerders straks met schepen van 900 ton de haven van Eindhoven bereiken. Nu is de maximale capaciteit slechts 400 ton. Hierdoor zullen er minder files ontstaan (1 schip met 3 lagen containers kan 99 vrachtwagens van de weg halen). Maar naast de geschiktheid voor de grote schepen (klasse IV) worden met de nieuwe Zuid-Willemsvaart worden nog meer doelen bereikt:
Sluis Empel is 1 van de 2 nieuwe sluizen die horen bij de omlegging van de Zuid-Willemsvaart in Den Bosch. De sluis maakt deel uit van de Empelsedijk bij de Maas en moet zorgen voor veiligheid bij hoogwater. In augustus 2013 is deze eerste stalen draaideur in Brabant geplaatst. Alle andere sluizen in de Brabantse kanalen hebben dubbele, houten puntdeuren. De sluis is zo ontworpen dat hij volledig onder water kan staan bij extreem hoogwater, doordat deze een dubbele keerfunctie heeft.
Bronnen: Brabant.nl, Omroepbrabant.nl, Vhbinfra.nl en Rijkswaterstaat.nl.