Niet alle funderingen zijn even goed en soms moet een fundering zelfs geheel vervangen worden. Funderingsherstel is een taak die grondig moet worden uitgevoerd. We bieden u in dit artikel verschillende oplossingen.
Er zijn veel oplossingen voor funderingsherstel (of het opnieuw opvangen van bestaande constructies). We geven een kort overzicht:
1. Een extra of nieuwe fundering op palen:
- Op een betonconstructie rustend op palen:
- Palen onder een nieuw te maken betonvloer (of betonconstructie of betonbalken of kespen) die bevestigd wordt aan het gebouw (tafelconstructie);
- Allereerst een nieuwe betonconstructie vastmaken aan het gebouw en daarna door sparingen in de vloer palen drukken (‘trekken aan een vloer’);
- Op een staalconstructie (of stalen balken) rustend op palen, bijvoorbeeld:
- Stalen balken op de palen en verankerd in de muren, vergelijkbaar met bovengenoemde methode op een betonvloer;
- Funderingsherstel op stalen consoles;
- De bestaande constructie rechtstreeks bevestigd aan de palen, bijvoorbeeld:
- Het drukken van palen onder een muur, door een muur of in een muur;
- 'Wortelpalen', injectiepalen geboord door een muur;
2. Een extra of nieuwe fundering zonder palen:
- Verdichten en/of verstevigen van de grond, een specialistische methode voor herstel van funderingen op staal (of op palen);
- Grouten, soil-mixing;
- Chemisch injecteren (alleen geschikt voor grote projecten en ondiep funderen, veelal problematisch i.v.m. milieuoverwegingen);
- Jet-grouten (alleen geschikt voor grote projecten en ondiep funderen);
- Ondermetselen (alleen geschikt voor ondiep funderen);
- Het verbreden van een fundering op staal met extra betonwerk;
3. De oude en de nieuwe fundering moeten samenwerken:
Als de oude fundering alleen plaatselijk niet in orde is, kan de fundering vernieuwd of versterkt worden op een van de manieren hierboven. Echter, in sommige gevallen veroorzaakt dit ergens anders in de constructie een verzakking. Het is dan noodzakelijk om de nieuwe fundering te laten meezakken, zodat er geen zakkingsverschillen ontstaan. Dat is mogelijk met een nastelbare constructie. Maar om het nastellen te vermijden kunnen onder-gedimensioneerde palen of enigszins meeverende palen (of één van de andere genoemde funderingsmethoden in een onder-gedimensioneerde uitvoering) gebruikt worden. De meest geschikte palen voor deze situatie zijn de gedrukte palen of de grondverdringende micropalen. Bij deze palen wordt de draagkracht van de palen zeer nauwkeuring bepaald door de gebruikte indrukkracht. Hierdoor kan goed voorspeld worden, bij welke kracht de palen gaan zakken.
4. Het (gedeeltelijk) compenseren van zettingsverschillen, ontstaan door samenwerking van oude en nieuwe funderingen:
In alle gevallen waarin de oude constructie niet wordt losgemaakt van de nieuwe constructie, gaan de oude en de nieuwe fundering samenwerken. Indien in een deel van de constructie de oude fundering vrij snel bezwijkt en dit in een ander deel van de constructie niet gebeurt, ontstaat er een zakkingsverschil ter grootte van de maximale zakking van de nieuwe fundering. Hierdoor kan schade ontstaan, zoals bijvoorbeeld scheurvorming in metselwerk of in stucwerk. Dergelijke schade kan beperkt worden, door de nieuwe fundering een voorspanning te geven van bijvoorbeeld 70% van het eigen gewicht van de bovenliggende constructie. Dit kan door platte vijzels op de paalkoppen op te nemen, of met diverse andere mogelijke vijzelconstructies. Er kan dan nog slechts een geringe zakking van de paalkop optreden. De reductie van de mogelijke zakkingsverschillen bedraagt globaal de helft. In de meeste gevallen wordt er, na afweging van kosten en rendement van deze voorziening, afgezien van deze methode.
5. De bestaande constructie geheel of gedeeltelijk optillen, rechtzetten en/of in zijn oude vorm terugbrengen:
- Maak een nieuwe fundering (zie methodes hierboven);
- Breng vijzels of vijzelconstructies aan (meestal op de palen of op de nieuwe funderingsconstructie) en ga vijzelen;
- Fixeer de constructie en verwijder de vijzels.
- Geen nieuwe fundering, wel de bestaande constructie geheel of gedeeltelijk optillen, rechtzetten en/of in zijn oude vorm terugbrengen (eigenlijk is dit geen herstel van de fundering, maar wel een herstel van het gebouw in zijn oude situatie, zonder de oorzaak van de problemen weg te nemen):
Soms wordt volstaan met het compenseren van vervormingen en/of verplaatsingen (verzakkingen) uit het verleden om de constructie weer in zijn normale horizontale stand te plaatsen. Kiest u voor deze actie, dan moet u wel nagaan wat de oorzaak is geweest van de verzakking (verplaatsing, vervorming) en inschatten of de te verwachten veranderingen in de toekomst acceptabel zijn. De oorzaak wordt immers niet weggenomen. In de meeste gevallen wordt gekozen voor het eveneens voorkomen van doorgaande verzakking in de toekomst door middel van een nieuwe fundering, zoals hierboven omschreven.
Methoden van opvijzelen zijn:
- Met behulp van vijzelconstructies optillen; de vijzels worden meestal aangebracht op een plaats onder in de constructie alwaar de bovenliggende constructie bijvoorbeeld met een zaagsnede losgemaakt wordt van het onderste deel van de fundering; na het weer aan elkaar vastmaken van de losgemaakte delen, worden de vijzels weer verwijderd;
- In principe kan de vijzelconstructie nastelbaar gemaakt worden; zie de onderstaande beschrijving;
- Het optillen van een vloer met hetgeen daarop staat, door onder de vloer bij gereguleerde druk een vloeistof te injecteren die daarna uithardt;
6. Overige gevallen:
- Het combineren van het maken van een nieuwe fundering met het maken van een kelder onder het gebouw; veelal zijn er tijdelijke stempelingen of tijdelijke hulppalen nodig om het gebouw tijdens de werkzaamheden te ondersteunen;
- Het aanbrengen van een nastelbare vijzelconstructie (meestal op basis van schroefdraad), waarmee zakkingen in de toekomst regelmatig gecompenseerd kunnen worden door de vijzels na te stellen. Het is ook mogelijk dit nastellen geautomatiseerd te laten gebeuren. Nadelen van deze methode zijn dat het nastelbereik beperkt is tot een bepaalde vooraf bepaalde hoogte, en dat het nastellen onderhoudskosten met zich meebrengt;
- Reparatie van de bezweken constructie: reparatie van metselwerk, reparatie van houten paalkoppen, reparatie van kespen;
- Het dieper wegdrukken van reeds aanwezige palen die niet diep genoeg ingedreven waren;
- Het ophangen van (een deel van) de constructie aan een nabij gelegen goed gefundeerde constructie;
- Combinaties van genoemde technieken.
Bron: Walinco.nl