Met dat R12 als koudemiddel is uit gefaseerd in de meeste Nederlandse installaties staat R22 nu op de rol om volledig uit gefaseerd te worden. Inmiddels wordt R22 in Nederland al niet meer verkocht. Ook de installaties die destijds zijn voor zien van R409A zullen nu door de R22 uitfasering een ander koudemiddel moeten krijgen. Dit omdat R409A voor 60% van de samenstelling uit R22 bestaat. EN zo zijn er nogal wat koudemiddelen die niet meer gebruikt of geproduceerd mogen worden. Maar retrofitten is op zichzelf niet risicoloos uitwisselen van één koudemiddel voor het andere. Er zitten aan het retrofitten en voorafgaand daaraan nog wel wat haken en ogen. Een aantal wil ik kort op een rijtje zetten.
Ondanks de uiterst secure samenstelling van retrofitgassen zijn er toch verschillen in capciteit tussen het origineel en zijn vervanger. Vaak moet hiervoor het expansieventiel afgesteld worden. Mocht dat kunnen anders is het vervangen van het expansieventiel een must. In zo’n geval moet ook meer koudemiddel in de installatie gestopt worden om de koelcapaciteit weer aan te vullen.
Daarnaast is het vervangen van een expansieventiel niet de laatste handeling die vaak moet gebeuren. De glide die in sommige retorfitgassen voorkomt liegt er niet. O dit is allemaal natuurlijk goed af te stellen maar moet tijdens het retrofitten wel even gecontroleerd worden.
Nieuw koudemiddel kan ook nog eens nieuwe olie betekenen. Fabrikanten doen hun best dit te verhelpen door de eigenschappen van het retrofitgas die van het vervallen gas te laten na-apen. Maar in de sommige gevallen is het wel nodig. Daarbij is het ook erg belangrijk om zoveel mogelijk oude olie te verwijderen om vlokverschijnselen met de nieuwe olie te voorkomen.
Naast glide en combinatie met olie is een retrofitgas in veel gevallen een samenstelling van nieuwere gassen met een lagere ODP en GWP. Maar doordat het een menging betreft is het ook erg belangrijk om bij het vullen van een installatie de menging in stand te houden. Het kan gebeuren dat bij vullen met gas het ene bestandsdeel eerder verdampt dan het volgende. Alles bij elkaar is het belangrijk om met een koeltechnisch ontwerper in de arm de installatie eens onder het licht te houden en door te rekenen. Ook vanwege de draaiuren en verdamperdrukregelaars, vloeistofvaten, zuigaccumulators en olieterugvoersystemen die in koelinstallaties nog wel eens willen voorkomen. Wilt u meer informatie over een opleiding waar nog dieper wordt ingegaan op dit onderwerp? Dan is Koeltechnische installaties ontwerpen (KTC) een goede optie.
Auteur: Dennis Verschoor, freelance docent NCOI Techniek, Hoofd verkoop Webeasy