Rommel in = rommel uit

Regeltechniek is er de laatste jaren niet eenvoudiger op geworden. De roep om specialisten en generalisten is hard en zal de komende tijd steeds harder worden. Toch is het opleiden van nieuwe mensen steeds moeilijker geworden. Aan één kant zit de technologie in de lift, terwijl daar aan de andere kant nog steeds veel “oude” principes actueel zijn.

Fysieke regelaars

In het begin van het regeltechnisch tijdperk voor klimaattechniek had men voor een inblaastemperatuurregeling een ander type regelaar dan voor een aanvoerwater-temperatuurregeling van een radiatorgroep. Ook sensoren werden destijds nog op hun meetgebied geselecteerd. Een inblaasopnemer had een andere weerstandsgrafiek dan een dompeltemperatuuropnemer. Voor het ontwerpen van een regeling was basiskennis van de diverse onderdelen een must.

DDC

Naar mate de tijd en de techniek voor regelaars in de lift kwam te zitten werden meerdere functies in één regelaar geïntegreerd. Door het nog verder integreren van regelaars en functies ontstond zo ook de vrij-programmeerbare regelaar ook wel DDC-regelaar genoemd. (DDC = Direct Digital Control) Omdat het ontwerpen van de regeling niet meer gebeurde met fysieke regelaars maar met software die deze functies vertegenwoordigen werd het nog eenvoudiger om de juiste regelaar in een schakelkast onder te brengen. Ieder softwareblok vereist een hoeveelheid rekenkracht en geheugen van de DDC-regelaar, maar dat was en is dan de enige beperking.

Flexibel

Bijkomend effect van software boven fysieke regelaars is de flexibiliteit waarmee die software vrij kan worden aangepast. Ook de roep om meer reken en optimalisatiefuncties heeft hier sterk aan bijgedragen. Alles is aan te passen te tweaken en in te stellen. Als het te bedenken was kon het ook gemaakt worden.

Hydraulisch ontwerp?

En daar ligt vandaag de dag een enorm gevaar. Het beeld dat de software tot op het kleinste niveau kan worden aangepast met het gemak van een muisklik. Resulteert erin dat daarmee het belang van het hydraulisch ontwerp op de achtergrond is gekomen. En dat hierbij de werktuigbouwkundige installatie minder aandacht zou behoeven van een ontwerper. Niet is minder waar en vandaag is met de intrede van WKO en drukonafhankelijke regelafsluiters de hydraulische samenhang des te belangrijker.

Actie = - reactie

De hydraulische installatie behoort het uitgangspunt te zijn voor de software voor de DDC-regelaar. En volgens de input-output analogie kan het niet zo zijn dat fouten in de hydraulische installatie kunnen worden opgevangen door de gebouwautomatisering. Om bovenstaande kort aan iemand uit te leggen is de volgende vergelijking vaak voldoende… Bij een benzine motor is de wijze waarop benzine wordt ontstoken gewijzigd en de elektronica kan de motor wel zuiniger laten functioneren. Maar zonder een goed uitgelijnde krukas of juiste mengverhouding draait de motor nog steeds niet.