Steeds meer ernstige ongelukken in de bouw

Op de Nederlandse bouwplaatsen hebben zich in 2016 maar liefst 470 ernstige ongelukken voorgedaan. Daarbij vielen in totaal zestien doden. De Inspectie SZW (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) denkt dat dit vooral komt door het stijgend aantal uitzendkrachten, zzp’ers en buitenlandse werknemers dat in de bouw actief is. De Inspectie ziet op de bouwplaatsen dat er steeds meer bouwvakkers rondlopen waarvoor niet duidelijk is geregeld wie er voor hun veiligheid verantwoordelijk is.

De bouwsector is een sector met grote risico's. In de bouw werken circa 400.000 werknemers, 110.000 zelfstandigen en meer dan 10.000 uitzendkrachten. Bouwlocaties zijn complexe arbeidsplaatsen waar meerdere bedrijven en zelfstandigen gelijktijdig aan het werk zijn.
De grootste risico’s in de bouw liggen op het gebied van:

• Arbeidsveiligheid
• Gevaarlijke stoffen
• Fysieke overbelasting

Daarnaast ontbreken goede samenwerkingsafspraken tussen de partijen. Maar die zijn wel nodig, want bij een bouwproject zijn veel verschillende partijen betrokken. Vaak is onduidelijkheid wie verantwoordelijk is voor wat. De Inspectie SZW ziet het liefst dat er op drukke bouwplaatsen één iemand wordt belast met de controle op de totale veiligheid.

Bouwproces integraal bekijken

Om ervoor te zorgen dat er gezond en veilig kan worden gewerkt is het belangrijk om integraal naar het bouwproces te kijken. Dat wil zeggen dat niet alleen alle samenwerkende partijen worden meegenomen, maar ook elke fase van het proces: ontwerp, uitvoering, gebruik en sloop. De Inspectie benoemt in de publicatie Samen veilig en gezond bouwen (mei 2017) drie aspecten:

• Preventie
  Hierbij gelden twee principes. Gevaren moeten worden voorkomen of bestreden bij de bron. Collectieve bescherming gaat boven individuele bescherming.


• Samenwerking
  De veiligheid op de bouwplaats staat of valt met een goede samenwerking van alle partijen. Op een bouwplaats werken meerdere partijen achtereenvolgend of gelijktijdig aan een bouwwerk. Hierdoor ontstaan risico’s die niet door elke werkgever afzonderlijk kunnen worden voorkomen. Daarnaast leidt het in elkaars nabijheid werken tot blootstelling aan gevaren die vreemd zijn aan het eigen werk.


• Vaststellen en bewerkstelligen
  Als bij de voorbereiding van een bouwwerk goed wordt nagedacht over de veiligheidsaspecten, gezondheidsaspecten en de planning, leidt dat tot minder arbeidsrisico’s bij de realisering van het bouwwerk. Dit komt aan de orde in elke fase van het bouwproces (ontwerpfase, uitvoeringsfase, gebruiksfase en sloopfase).

Bekijk onze opleidingen veiligheidskunde.