Werkgelegenheid in de wereld van het water

In de meeste sectoren hebben werkzoekenden het lastig. Banen zijn lastig te vinden en helemaal als je net van school af komt. In de maritieme en offshore sector zijn werkgevers echter druk op zoek naar gekwalificeerde werknemers. Wij geven je graag een overzicht van de status van de werkgelegenheid in de maritieme cluster.

Het is goed om eerst het begrip maritieme cluster eens verder te bekijken, welke sectoren vallen hier allemaal onder? Dat zijn er twaalf: zeevaart, scheepsbouw, offshore, binnenvaart,waterbouw, havens, marine, visserij, maritiemedienstverlening, maritieme kennisinstituten,watersportindustrie en de maritiemetoeleveranciers. In 2011 waren 8,2 miljoen Nederlanders aan het werk. 2,2% hiervan was werkzaam in de maritieme cluster: 181.000 mensen waren direct in of indirect voor de maritieme cluster werkzaam. Deze groep werkte voor ongeveer 12.000 bedrijven en leverden een toegevoegde waarde aan de economie van 13,8 miljard. Maar hoe zit het dan met de vacatures per sector? Gemiddeld is er in Nederland een vacaturegraad, de verhouding van het aantal vacatures per 1.000 banen, van om en nabij de 1,7%. In de meeste maritieme sectoren ligt dit hoger, waarbij men vooral op zoek is naar technisch geschoold personeel. Verder krijgt de maritieme cluster de komende jaren tot decennia te maken met een vergrijzing van de sector, doordat een groot deel van de werknemers 45 jaar of ouder is.

De zeevaart

De zeevaart biedt Nederlanders een werkgelegenheid van 10.900 man, waarvan 5.850 direct werkzaam zijn in de zeevaart. Van hen is 30% werkzaam aan wal en 70% is zeevarend. Nederlanders vervullen in deze sector vaak de hoger opgeleide beroepen als kapitein. Er is een hoge vraag naar personeel, de vacaturegraad is ongeveer 2%, wat tegenover een beperkt binnenlands aanbod staat. Bedrijven kijken dan ook vaak naar het buitenland voor werknemers. Opmerkelijk is dat de zeevaartsector wel te maken had met een dalende omzet.

De scheepsbouw

In de scheepsbouwsector is het overgrote deel van de 17.390 werknemers laaggeschoold, met een vmbo of mbo-opleiding. Hoewel de vacaturegraad laag is, is er een blijvend tekort aan technisch geschoold personeel in dit deel van de maritieme cluster. Denk hierbij aan scheepsmonteurs of bankwerkers, het liefst met veel ervaring maar het grote deel van de instromers komen nog altijd rechtstreeks uit de schoolbanken.

De offshore

Een grote aanbieder van werk is de offshore sector, waarin maar liefst 27.400 mensen werkzaam zijn. Hiervan zijn 17.010 direct werkzaam voor offshore bedrijven, zij hebben ook een hogere opleiding in vergelijking met andere sectoren in de maritieme clusters. Tegelijkertijd is ook de vacaturegraad hoog, van het totaal aantal vacatures zeggen bedrijven dat 70% moeilijk in te vullen is.

De binnenvaart

De werkgelegenheid in de Nederlandse binnenvaart ligt op 16.490 werkzame personen, waarvan 12.750 direct werkzaam zijn in de sector. Het grote deel hiervan is vmbo- of mbo-opgeleid. De binnenvaart kampt met een grote krapte in het arbeidsaanbod met een vacaturegraad van maar liefst 4%, wat ze onder meer proberen op te lossen door voorlichting te geven in het onderwijs en stageplaatsen te creëren. Bron: Maritieme en Offshore Carierregids ’14.