“10 jaar geleden konden we ons 12 minuten op een taak concentreren, nu nog maar 5 minuten”

Miryea Ruiz doet de master Neuroscience and Cognition aan de Universiteit Utrecht. Momenteel onderzoekt ze de invloed van veelvuldig gebruik van smartphones op het brein. Wat heeft de digitalisering volgens haar veranderd?

Overbelast brein

“Veelvuldig gebruik van smartphones kan zorgen voor overbelasting van het brein. En dat niet alleen. Onderzoek heeft uitgewezen dat de abstracte gedachtegang en begrip van informatie worden aangetast door een overdaad aan prikkels. Als gevolg daarvan zouden mensen meer fouten maken, informatie sneller misinterpreteren en zich slechter kunnen concentreren. Maar wat digitalisering op termijn met ons brein doet, is nog lastig te zeggen. Digitalisering is een vrij nieuw terrein en voor betrouwbare resultaten is nog jarenlang onderzoek nodig.

Ons brein verandert

 Wat we wel weten, is dat ons brein erg plastisch is en daardoor heel gevoelig voor stimulus vanuit de omgeving. Je brein verandert en past zich aan naarmate je dingen veel doet. Als je als kind heel veel pianospeelt, word je daar vrij snel beter in. Dat komt omdat er steeds meer verbindingen worden gemaakt in het brein op dat specifieke gebied. Maar als je bepaalde activiteiten een tijdje
niet doet, sterven die verbindingen weer af.

Nieuwe verbindingen door digitalisering

Door digitalisering komen er wel weer nieuwe verbindingen bij. Onderzoekers weten nog niet wat er gebeurt met het brein van kinderen die nu met technologie opgroeien. Dat kan pas worden gemeten als deze kinderen volwassen zijn. Wat je nu al ziet is dat bijvoorbeeld leesconcentratie en –efficiëntie veel minder is geworden omdat we niet zo vaak meer lezen. Er komt zoveel tegelijk op ons af waardoor we niet genoeg concentratie hebben om een heel stuk te lezen.

Connecties herstellen

Je telefoon vraagt voortdurend aandacht. Je krijgt een mailtje en een appje binnen, je zoekt iets op; we doen honderd dingen tegelijk. Omdat we steeds aan het multitasken zijn, lijkt de productiviteit omlaag te gaan. We kunnen ons veel korter concentreren: maar 5 minuten, terwijl dat een paar jaar geleden gemiddeld 12 minuten was. Verander je dat gedrag weer, dan herstellen de connecties zich ook weer. Maar hoe meer je het aanwakkert, hoe langer de connecties blijven bestaan en hoe sterker ze zullen worden.

Hersenruimte over

Digitalisering heeft ook heel veel positiefs gebracht. Het brein heeft een enorm aanpassingsvermogen. Misschien zullen we straks beter kunnen multitasken of een groter denkvermogen hebben omdat alles toch op computers te vinden is. Dat brengt ons dan weer ruimte om nieuwe dingen te ontwikkelen. Zo hoef je bijvoorbeeld niet meer alle telefoonnummers te kennen, want je hebt ze bij je in je telefoon. Vroeger stampte je in de schoolbanken alles in je hoofd. Nu kunnen we alles vinden en hebben we ruimte om andere skills te leren. De toekomst zal ons leren welke dat zijn.”

Lees het volledige artikel in het Leven lang leren-magazine

Dit is een ingekorte versie van het interview met Miryea Ruiz in het Leven lang leren-magazine. Het hele artikel én vele andere interessante artikelen, zoals ons privacydossier, lees je nu online: