Aanbesteding Doornakkers is volgens Europees Hof correct

Het Europese Hof van Justitie heeft bepaald dat Eindhoven bij een project geen Europese regels over aanbesteding heeft geschonden. De kwestie speelt sinds 2002, toen Eindhoven zonder Europese aanbesteding een perceel kocht voor de ontwikkeling en realisatie van het buurtcentrum ‘Doornakkers’.

De gemeente nodigde 2 partijen uit aan de onderhandelingstafel. Uiteindelijk werd de opdracht in 2007 gegund aan Hurks Vastgoedontwikkeling. De Europese Commissie (EC) meende dat Eindhoven te weinig partijen een kans had gegeven in deze aanbesteding van meer dan € 30 miljoen en dat daarmee de Europese regels voor aanbesteding waren geschonden. Het Europese Hof van Justitie (HvJ) wees de vorderingen van de EC echter af op een formeel punt: de EC had haar verwijten gebaseerd op de aanbestedingsrichtlijn 2004/18/EG.

Verkeerde aanbestedingsrichtlijn

De Advocaat-Generaal M. Wathelet (AG) oordeelde dat het project niet als concessie voor openbare werken kon worden aangemerkt. Eindhoven had wel een rechtstreeks economisch belang bij de ontwikkeling en de realisatie van het project, maar de EC heeft volgens de AG onvoldoende aangetoond dat de ontwikkelaar een tegenprestatie kreeg voor de werkzaamheden. De AG meende dat het recht van exploitatie van de werken niet kon worden afgeleid uit de tussen de gemeente en de ontwikkelaar gesloten samenwerkingsovereenkomst, maar voortvloeide uit het eigendomsrecht dat aan de ontwikkelaar toekwam. Daarnaast oordeelde de AG dat de EC haar ingebrekestelling heeft gebaseerd op de verkeerde richtlijn. Want in 2002 gold er echter een andere aanbestedingsrichtlijn: 93/37/EEG.

Uitspraak biedt geen duidelijkheid

De vordering van de EC had daarom gebaseerd moeten zijn op richtlijn 93/37/EEG in plaats van op richtlijn 2004/18/EG. Gezien dit alles kwam de AG tot de slotconclusie dat er sprake was van een overheidsopdracht voor werken. Het HvJ verwierp het beroep van de EC: helaas op formele gronden en niet op materiële gronden. Hiermee heeft gebiedsontwikkelend Nederland nog steeds geen duidelijkheid over de grenzen van het aanbestedingsrecht bij gebiedsontwikkeling. Want waar de conclusie van de AG nog een maas in de Europese aanbestedingsregels aan de kaak stelde, koos het HvJ voor de makkelijkste weg. Het lijkt er op dat zij zich gewoonweg niet wil hoeven te buigen over dit hekel punt. Er zit dus niks anders op dat te wachten op een volgende procedure, waar het Hof wel meer duidelijkheid wil geven over de grenzen tussen grondverkoop, overheidsopdracht en concessieovereenkomst.

Bronnen: Magazine Grondzaken in de Praktijk, Gebiedsontwikkeling.nu AKD.nl