‘IECEx 05 is de wereldwijde standaard’

Certification Manager en Product Expert Explosieveiligheid bij DEKRA Certification BV, Theo Pijpker, geeft tijdens het ATEX congres op 15 mei 2014 uitleg over de implementatie van IECEx 05 in Nederland. “IECEx 05 is een wereldwijde standaard geworden.”

“Allerlei landen hebben een eigen systeem, maar er is slechts 1 wereldwijd gedragen systeem: IECEx”, vertelt Pijpker. Op initiatief van Duitsland heeft de United Nations Economic Commission for Europe (UNECE) het IECEx System in 2010 goedgekeurd en is het in 2011 vastgelegd in een nieuwe CRO (Common Regulatory Objective Publication of the United Nations). “Alle UN-leden worden geadviseerd om het IECEx systeem te implementeren. Daarmee is IECEx 05 echt een wereldwijde standaard geworden en zal het op termijn alle huidige systemen opvolgen.” Op het ATEX congres zal Theo Pijpker tekst en uitleg geven over de implementatie van IECEx 05 in Nederland. “IECEx 05 is langzamerhand een bekend begrip geworden, maar helaas is er nog steeds een aantal hardnekkige misverstanden. Tijdens mijn workshop zal ik ingaan op de zin van en onzin over het IECEx 05 persoonscertificatieschema met gebruikmaking van praktijkvoorbeelden.”

Standaardisatie voorkomt misverstanden en fouten

Ieder land heeft verplichtingen ten aanzien van de competenties van personeel. In Nederland geldt deze eis vanuit de Arbo-wetgeving, en meer specifiek vanuit de ATEX 137 wetgeving. Pijpker: “Maar dit is verder niet in Nederlandse normen, praktijkrichtlijnen of regels uitgewerkt. Iedere Ex-installatie-eigenaar of contractor (installateur, inspectiebedrijf, ontwerpbureau) bepaalt volgens de eigen criteria wanneer een werknemer gekwalificeerd is voor het verrichten van bepaalde werkzaamheden. Het is een rommeltje, ook als je kijkt naar de inhoud van allerlei opleidingen en examens op dit gebied. Standaardisering ontbreekt en dat draagt niet bij tot veilig werken. Standaardisatie kan misverstanden - en daardoor fouten die grote gevolgen kunnen hebben – voorkomen.”

Veilig werken

In de IEC normen voor zonering, selectie, installatie, inspectie, onderhoud en reparatie van Ex-materieel staan de nodige eisen met betrekking tot competenties. Deze eisen zijn de basis voor de competentiemodules van het IECEx 05 schema. “Er is geen goede reden te bedenken om van deze eisen af te wijken en om de IECEx 05 criteria niet te volgen”, vervolgt Pijpker. “De normen reflecteren hoe wereldwijd met explosiegevaar wordt omgegaan en geven de internationale set basiseisen voor veilige installaties en veilig werken. Vanuit nationale regelgeving of vanuit de diverse bedrijfstakken die met explosiegevaar te maken hebben, kun je er indien nodig eisen bijplussen, ook onder IECEx 05.” DEKRA heeft als erkend 'IECEx 05' examenbureau de commssie IECEx 05 NL opgericht waarin alle stakeholders mee kunnen doen. Pijpker: “De commissie fungeert als nationaal  overlegplatform en als scharnierpunt tussen enerzijds de ATEX 137 partijen in Nederland en het internationale IECEx 05 comité zodat we ook internationaal kunnen meepraten en meebeslissen.”

Borging Ex competenties

IECEx 05 heeft een hele brede scope. Pijpker: “Management, installatie- of werkverantwoordelijke, operators, ontwerpers van installaties, installateurs, monteurs, onderhouds- en reparatiepersoneel, auditors, enzovoort. Voor iedere functie gelden er specifieke Ex competenties. Om in de praktijk die competenties voor al die verschillende functies binnen een bedrijf goed te borgen is moeilijk, zeker als je ook nog te maken hebt met verschillende opleiders, toetstermen, ervaringseisen, enzovoort. Het is daarom met de competenties niet zo goed gesteld als we wel zouden willen. Dat blijkt ook wel uit de vele IECEx 05 examens die DEKRA inmiddels heeft afgenomen. Zowel aan de kennis- als aan de praktijkkant valt nog veel te verbeteren.”

Persoonscertificaat

Een persoonscertificaat wordt afgegeven wanneer de persoon kan aantonen voldoende kennis én vaardigheden te beschikken. De kennis moet worden aangetoond met het doen van een theorie-examen en de vaardigheden moet worden aangetoond door een praktijkexamen”, legt Pijpker uit. “Bovendien moet de persoon een ‘evidence file’ overleggen, bestaande uit een CV, behaalde relevante diploma’s en relevante werkervaring om aan te tonen dat degene aan het vereiste opleidingsniveau voldoet en over de vereiste ervaring beschikt. Bij positieve beoordeling van dit alles kan worden overgegaan tot certificering. Trouwens: certificering hoeft niet per sé, je kunt ook even pauzeren of zelfs stoppen na het doen van de examens en het behalen van het bijbehorende diploma.”

Het grote ATEX congres 2014

Voor meer informatie over het grote ATEX congres op 15 mei 2014 en aanmelden, kun je terecht op de website www.atexcongres.nl