Leiderschap zonder angst

Hoewel angst leidt tot actie, heeft het zelden het gewenste effect. Angst kost geld, leidt tot minder productie, minder welzijn en hogere ziektekosten. Organisaties waarin een cultuur heerst van vertrouwen en integriteit doen het beter. In dit artikel vindt u 5 vaardigheden om het wederzijds vertrouwen in medewerkers en leidinggevenden te herstellen.

Om vertrouwen in werkrelaties beter te begrijpen, moeten we goed kijken naar de effecten van angst en wantrouwen in organisaties. Angst kan variëren van je ongemakkelijk voelen, persoonlijke onrust tot en met niets durven te zeggen en verstarring. Enkele voorbeelden van angst zijn:

• angst voor een conflict;
• angst om een flater te slaan bij een bijeenkomst of vergadering;
• angst om risico’s te nemen en fouten te maken;
• angst om afgewezen te worden;
• angst dat om je baan te verliezen;
• angst om over te komen als een zwakkeling;
• angst om buiten de groep te vallen.

Loslaten van wantrouwen

Leiders die verwachten het vertrouwen te kunnen herstellen door middel van eenrichtingsgesprekken, worden vaak ‘beloond’ met scepsis. Dat komt omdat vertrouwen gebaseerd is op ervaringen en incidenten: eenmaal geschonden vertrouwen creëert angst, wat leidt tot defensief gedrag. Dit betekent dat er in feite nieuwe ervaringen en gebeurtenissen nodig zijn om deze percepties te herstellen. Daarnaast wordt het loslaten van wantrouwen vergemakkelijkt door 1-op-1 gesprekken waarin empathie, respect en begrip centraal staan.

1. Leef u in

Ga, om te beginnen, eens in de schoenen staan van de ander. Leef u in. Dat is de beste manier om te onderzoeken hoe medewerkers vertrouwen beleven. Check of uw beeld overeenkomt met die van hun. Belangrijk hierbij is dat u doorvraagt. Het antwoord kan immers, in eerste instantie, gebaseerd zijn op angst en voorzichtigheid.

2. Betrek HR

Werk samen met de HR-afdeling. Zij kunnen u vast informeren over hoe medewerkers de organisatie beleven. En zo niet, dan zijn zij de aangewezen personen om een onderzoek te starten om hier alsnog inzicht in te krijgen.

3. Creëer een open cultuur

Terugdringen van angst en wantrouwen betekent ook dat zowel managers als medewerkers zich opener moeten opstellen. Creëer een veilige omgeving waarin mensen hun mening en feedback durven te geven. Geef medewerkers eigen projecten en verantwoordelijkheden zodat ze initiatieven moeten nemen en samen moeten werken om zo het onderlinge vertrouwen te laten groeien.

4. Sta open voor kritiek

Als personeel geen kritiek durft te uiten omdat managers zich gedragen als dictators, kan dat grote gevolgen hebben: stress op de werkvloer, misstanden die blijven voortduren en inefficiënte bedrijfsprocessen. En hoewel kritiek soms pijnlijk kan zijn, mits het eerlijk en integer wordt geuit, is constructieve kritiek een goede manier om van fouten te leren en verbeteringen aan te brengen.

5. Communiceer transparant

Zorg ervoor dat u op een transparante manier communiceert, stelt u zich hierbij zo gelijkwaardig mogelijk op en zorg voor een prettige balans tussen 'zakelijk' en 'mensgericht' communiceren. Dit is vaak makkelijk in het geval van goed nieuws. Maar ook in het geval van bijvoorbeeld een reorganisatie is goede communicatie essentieel. Zowel ten opzichte van de werknemers die het bedrijf moeten verlaten als ten opzichte van de achterblijvers. Wees transparant en eerlijk over het hoe en waarom van de beslissing. Neem de tijd om er over te praten, zodat onrustgevoelens worden weggenomen.

< Terug naar het artikeloverzicht