Statische elektriciteit ontstaat bij wrijving van 2 of meer materialen. Omdat die elk een andere geleidbaarheidsfactor heeft, ontstaat er een potentiaal verschil. Hoewel de meeste ontladingen ongevaarlijk zijn, kunnen ze soms leiden tot brand, explosies of verstoringen en/of beschadigingen van elektronische apparatuur.
Het elektrostatisch opladen (ESC, Electrostatic Charging) van personen en voorwerpen wordt meestal niet waargenomen. Het ontladen (ESD, Electrostatic Discharge) daarentegen wel; de onprettige schokken wanneer je de auto uitstapt of een deurkruk aanraakt. Soms zelfs dat de vonken er vanaf springen. Dit is een ophoping van elektronen waardoor statische elektriciteit tot een vonkontlading leidt. Een dergelijke ontlading kan zowel voor de mens als voor zijn omgeving risico’s meebrengen. Immers, een elektrostatische ontlading heeft genoeg energie om een brandgevaarlijke vloeistof of gas te laten ontbranden of exploderen. De benodigde ontstekingsenergie om een brand of explosie te laten ontstaan is afhankelijk van de soort stof, concentratie, temperatuur en luchtvochtigheid.
Bij industriĆ«le processen treedt statische oplading op bij aanraking gevolgd door scheiding van – of wrijving tussen – een goede elektrische isolator en een ander lichaam. Wanneer de opgewekte lading niet kan weglekken, kan aan het oppervlak de elektrische veldsterkte voldoende hoog worden waardoor een lokale ontlading kan optreden. In industriĆ«le processen dient dan ook aandacht geschonken te worden aan het verladen van brand- en explosiegevaarlijke stoffen. Denk hierbij aan vloeistoffen met een vlampunt lager dan 55°C. Maar ook aan poeders, korrels, meelproducten of granulaten voor de productie van kunststof. Voor het lossen of laden moet altijd eerst de aardkabel tussen de leverende en ontvangende tank aangebracht worden. Dit is om het spanningsverschil op te heffen.
De aardklem als voorzorgsmaatregel is niet altijd voldoende. Een veilige oplossing controleert continu de kwaliteit van de aardverbinding, dit kan met behulp van een aardbewakingsunit. De intrinsiek veilige aardklem zorgt voor een veilige ontlading. Geharde contactpunten waarborgen bij gecorrodeerde vaten een correcte verbinding. De rode of groene lamp geeft aan of de aarding correct is. Terwijl een signaalcontact een alarmgever, besturing of veiligheidsklep kan aansturen.
Warmte, kou of nachtelijke werkzaamheden gecombineerd met onvermijdelijke tijdsdruk kan procedurefouten in de hand werken. Competente bediening is dus een must. Visualisatie met STAHL HMI bedieningsschermen bevorderen het volgen van de procedures met ingebouwde controlepunten aangevuld met draadloze product- en persoonsidentificatie, zoals bijvoorbeeld RF-identificatie. Op afstand kan met een R.STAHL camera, op basis van ethernet/IP, de situatie gevolgd worden. Door bewegingsdetectie of automatische video opname toe te passen, kan met minder personeel veilig gewerkt worden.
NCOI Techniek biedt verschillende ATEX opleidingen. Klik hier en bekijk de mogelijkheden en zorg voor een veilige werkomgeving!
Bron: Elektromach