Werken aan een betere veiligheidscultuur

In Nederland gebeuren jaarlijks 220.000 arbeidsongevallen. Vaak veroorzaakt door onveilig gedrag zoals het niet juist toepassen van persoonlijke beschermingsmiddelen of het niet volgen van veiligheidsprocedures. Een verbeterde veiligheidscultuur zou dit aantal ongevallen gemiddeld met 10% kunnen verlagen.

Werkgevers zijn wettelijk verplicht om maatregelen te treffen en aanwijzingen te geven die nodig zijn om te voorkomen dat werknemers door hun werk fysieke of psychische schade lijden. Medewerkers zijn verplicht deze aanwijzingen op te volgen. Ongeacht de geldende regels is de cruciale factor in deze: ‘gedrag’. Immers, alleen wanneer mensen zich veilig gedragen kunnen veiligheidsrisico’s beperkt worden.

Beïnvloeden van gedrag

Binnen en buiten de organisatie zijn er waarborgen die veilig werken mogelijk maken, stimuleren en aansporen tot een proces van continu verbeteren. Een grote rol ligt hierin weggelegd voor het (top)management. Het is van belang dat alle leidinggevenden achter de verandering staan en zelf de heersende veiligheidsnorm uitdragen. Niet alleen door het goede voorbeeld te geven, maar ook door medewerkers te introduceren en te instrueren op de werkplek en door ze te laten zien wáárom bepaalde werkwijzen veiliger zijn. Beïnvloeden van gedrag eist van leidinggevenden uiterste consequentie door het hanteren van vaste waarden en normen en door controle op de nakoming van afspraken.

Creëer draagkracht

De kennis en de ervaring van de risico’s zit bij de medewerkers op de vloer. Om de veiligheidscultuur van een bedrijf structureel te verbeteren, is het dus verstandig om werknemers zelf verantwoordelijk te maken voor het oplossen van de eigen onveilige situaties. Laat medewerkers daarom meedenken over, en bijdragen aan oplossingen. Stel vragen over de veiligheid van hun handelen. Welke risico’s kennen zij? Hoe kunnen zij zelf de risico’s verminderen? Werknemers voelen zich serieus genomen en voelen zich bovendien verantwoordelijk voor hun eigen handelen. Zo ontstaat er ongemerkt gewenst gedrag en minder kans op nieuwe gevaarlijke situaties. Door deze gedragsverandering structureel te borgen, is het mogelijk om die op den duur te transformeren in de gewenste veiligheidscultuur. Dit kunt u bijvoorbeeld doen door het thema veiligheid als vast agendapunt in te stellen op werkoverleggen en directievergaderingen. Nog een goede optie is om verbeteringen en resultaten te delen. Om te bepalen welke resultaten er behaald zijn, dienen eerst de prestatie-indicatoren vastgelegd te worden.

Open cultuur

Tot slot: maak veiligheid bespreekbaar en creëer een open cultuur. Om het veiligheidsbewustzijn te verhogen, is het essentieel dat werknemers onveilige situaties, (bijna) ongevallen en incidenten kunnen melden. Snel afhandelen van de melding en dit aan de melder laten weten is belangrijk om de urgentie van veiligheid hoog te houden. Door ieder ongeval of incident te beschouwen als een leermoment, ontstaat een open cultuur, waarin het is toegestaan om fouten te maken. Mits hiervan wordt geleerd. Bron: Inspectieszw.nl