Wat zijn didactische vaardigheden?

Op Woensdag, 13 Februari, 2019, 09:19

Kort door de bocht zijn didactische vaardigheden, vaardigheden die we nodig hebben om te kunnen onderwijzen. Om anderen iets te leren dus. Onderwijzen, of onderwijskunde, is didactiek: hoe brengen we kennis en vaardigheden over op de leerlingen? Of zoals Wikipedia zegt: Didactiek is de wetenschapsdiscipline die zich bezighoudt met de vraag hoe kennis, vaardigheden en houdingen door een leerkracht kunnen worden onderwezen aan leerlingen/studenten. Dit vak komt in elke lerarenopleiding voor, van een bachelor in het basisonderwijs tot een masteropleiding aan een universiteit.

Pedagogiek en didactiek

Didactiek is onderdeel van de pedagogiek en behandelt de regels en de kunst van het onderwijzen. Het geeft handvatten voor het motiveren van leerlingen en het goed opbouwen van lessen. Om dit goed te kunnen doen zijn natuurlijk bepaalde vaardigheden nodig. En het gaat om best ingewikkelde vaardigheden, want voor een leraar is geen dag hetzelfde. Ze moeten inspireren en enthousiasmeren, maar ook omgaan met altijd weer andere vragen en reacties van leerlingen. Om daarmee om te kunnen gaan moet een docent dus heel creatief zijn.

Jean Piaget, een Zwitserse psycholoog die de cognitieve psychologische ontwikkeling van kinderen bestudeerde, zei daarover: ‘Intelligentie is weten wat je moet doen als je niet weet wat je moet doen’. Volgens Piaget is onderwijzen ook niet zomaar het doorgeven van kennis: “Het principiële doel van onderwijs op school moet zijn, mensen te creëren die in staat zijn om nieuwe dingen te doen in plaats van simpelweg te herhalen wat eerdere generaties al deden.” Hij zei ook dat het doel van onderwijs niet is om de hoeveelheid kennis te vergroten, maar om voorwaarden te scheppen waardoor kinderen dingen kunnen uitvinden en ontdekken. Dus om mensen te creëren die in staat zijn nieuwe dingen te doen.

Didactische vaardigheden

Met didactische vaardigheden kunnen we een ander iets bijbrengen. Docenten kunnen natuurlijk niet zonder die vaardigheden. Maar eigenlijk heeft iedereen kennis in huis en moet deze regelmatig overgebracht worden aan anderen. Bijvoorbeeld op ons werk of als we zelf nog studeren, komen didactische vaardigheden regelmatig van pas. Bijvoorbeeld als we een presentatie geven, iets demonstreren of een nieuwe collega inwerken.

Onderwijzen gaat voor een groot deel volgens vaste regels. Die regels kan iedereen leren en ontwikkelen. Maar voor een belangrijk deel komt lesgeven op gevoel aan omdat we met mensen werken. En niemand is hetzelfde, dus moeten we kunnen aanvoelen hoe we de lesstof het beste kunnen overbrengen. Regelmatig moeten we dan improviseren en daar komt de al eerder genoemde creativiteit bij kijken.
Voorbeelden van didactische vaardigheden:

inspireren en enthousiasmeren
Omgaan met vragen en reacties
Omgaan met weerstand

Didactische bekwaamheid

Om de kwaliteit van het hoger beroepsonderwijs te verbeteren moeten de docenten zich professionaliseren. Daarvoor biedt iedere hogeschool een Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid aan. Alle hogescholen erkennen dit certificaat. De basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB) bestaat uit:

Basis onderwijs uitvoeren
Basis onderwijs ontwerpen
Basis onderwijs beoordelen (= basiskwalificatie examinering)

Na het behalen van de Basiskwalificatie didactische bekwaamheid kunt u:

Leerresultaten van studenten beoordelen, inclusief ontwerpen van verschillende soorten toetsen.
Leeromgevingen ontwerpen, zodat leren effectief en efficiënt kan plaatsvinden.
Leerprocessen van studenten optimaal begeleiden en ondersteunen.
Uw eigen handelen onderbouwen op basis van recente kennis over leren in het hoger beroepsonderwijs.
In een docententeam samenwerken aan kwaliteitsverbetering van HU-opleidingen.
Zich structureel blijven ontwikkelen als hbo-docent.

Didactische werkvormen

Om didactische vaardigheden te ondersteunen zijn er didactische werkvormen. Die werkvormen zijn activerend en maken de lessen interactiever. Omdat het daardoor leuker en prikkelender wordt, onthouden de leerlingen de stof ook beter. Enkele voorbeelden van didactische werkvormen zijn:

Instructievormen
Gespreksvormen
Opdrachten
Spelvormen

Elke vorm heeft zijn eigen voor- en nadelen, dus is het bij de keuze van de werkvormen belangrijk om een goede balans te zoeken.

Bij NCOI Opleidingen heeft u de keus uit 17 opleidingen op het gebied van didactische vaardigheden.

Deel dit artikel

Wellicht ook interessant

Op Donderdag, 22 Oktober, 2020, 17:39

Wat kun je worden met een opleiding Toegepaste psychologie?

Hoe werkt de psyche van de mens en op welke manier ontwikkelt dit zich door bepaalde gebeurtenissen? Of waarom reageren mensen in bepaalde situaties niet allemaal op dezelfde manier en wat zegt dit gedrag over hen? Ben je geïnteresseerd in het menselijk brein en gedrag en wil je hiermee op een professionele manier aan de slag? Dan is wellicht een opleiding Toegepaste psychologie iets voor jou. Maar wat houdt toegepaste psychologie precies in en welke functies kun je vervullen met een opleiding Toegepaste psychologie?

Lees verder

Op Donderdag, 22 Oktober, 2020, 17:36

Wat houdt een PABO-opleiding in?

Leraar zijn in het basisonderwijs is mogelijk een van de meest dankbare functies. Je begeleidt kinderen bij hun ontwikkeling en biedt ze een veilige leeromgeving. Zit je eraan te denken om de PABO te volgen en zo leraar te worden in het basisonderwijs? In deze blog vertellen we je meer over de opleiding en de mogelijkheden.

Lees verder

Op Donderdag, 22 Oktober, 2020, 17:30

Wat kun je worden met de opleiding HBO Bouwkunde?

Bouwde je vroeger als kind al graag met LEGO? Vraag je je bij het zien van een imposant gebouw vaak af hoe de constructie bedacht is? En vind je het interessant om zelf gebouwen te ontwerpen en te realiseren? Met een opleiding bouwkunde word je opgeleid tot bouwkundige en kun je je ambities waarmaken. Maar het vakgebied bouwkunde is heel breed, dus je kunt veel verschillende kanten op. In deze blog vertellen we je er meer over.

Lees verder

Interessante artikelen

Wat is de betekenis van verzorgende IG?

Een opleiding volgen met behoud van uitkering?

Welke opleiding leidt op tot professional in de zorg?

Het verschil tussen een HBO Master en een WO Master

6 tips voor docenten die online gaan lesgeven

Vraag de studiegids aan

Wil je nog beter worden in je werk? Doorgroeien naar een hogere functie? Of ben je toe aan een carrièreswitch? Als de grootste opleider van werkend Nederland bieden wij opleidingen op ieder niveau in vrijwel elke branche. Dankzij onze maximale flexibiliteit, praktijkgerichte opleidingen, topdocenten uit de praktijk en leslocaties door heel Nederland is er altijd wel een opleiding die bij jou en jouw situatie past. Vraag nu de gratis studiegids aan.

Vraag de studiegids aan

De grootste opleider van werkend Nederland

Ieder jaar leiden we
20.000
professionals op

Kies uit meer dan
1.250
verschillende opleidingen en trainingen

Volg les bij een van onze
2.000+
bevlogen docenten

Klassikaal, virtual classroom, e-learning en switchgarantie NCOI

Kies je eigen opleidingsvariant

Als grootste opleider van werkend Nederland begrijpen wij als geen ander dat een opleiding volgen in je leven moet passen. Daarom kun je bij NCOI Opleidingen kiezen uit verschillende opleidingsvarianten: Klassikaal, Virtual Classroom en E-learning. Je kunt klassikale bijeenkomsten volgen op een leslocatie, via de computer live les krijgen van een docent of op je eigen tempo studeren wanneer het jou uitkomt. Er is altijd wel een opleidingsvariant te vinden die bij jou past. En met onze unieke switchgarantie kun je moeiteloos en zonder extra kosten veranderen van opleidingsvariant.

Meer informatie

Opleidingsadvies op maat?

Onze deskundige opleidingsadviseurs zijn telefonisch bereikbaar van maandag t/m donderdag van 08.00 tot 18.00, op vrijdag van 08.00 tot 17.00 en via WhatsApp op werkdagen tussen 10:00 en 16:00.